გამეორება, პოეტური მეტყველების ერთ-ერთი გამომსახველობითი საშუალება, ემოციური ზემოქმედების გაძლიერების მიზნით ენობრივი ელემენტების შეგნებული გამეორება. ლექსის სტრუქტურის მაორგანიზებელ მეტრულ-რიტმულ გამეორებათა სისტემაში შედის: ტერფი, ცეზურა, ანაკრუზა, კლაუზულა, საზომი (ტაეპი), რეფრენი (მისამღერი). ენობრივ გამეორებას მიეკუთვნება ძირითადად ბგერის გამეორება (ალიტერაცია, ასონანსი, რითმა), ძირის გამეორება (მაგ., "მზე აღარ მზეობს ჩვენთანა, დაღი არ დარობს დარულა..." შოთა რუსთაველი), სიტყვის ან სიტყვათა ჯგუფის გამეორება (მაგ., "ქარი ჰქრის, ქარი ჰქრის, ქარი ჰქრის, ფოთლები მიჰქრიან ქარდაქარ... ხეთა რიგს, ხეთა ჯარს რკალად ხრის, სადა ხარ, სადა ხარ, სადა ხარ?..." გ. ტაბიძე).
გამეორება ხშირია ხალხურ სიტყვიერებაშიც, განსაკუთრებით საყმაწვილო ზღაპრებსა და ლექსებში (მაგ., "რწყილი და ჭიანჭველა", "გვრიტი", "თხამ ვენახი შეჭამა"), სადაც სტილისტიკური გამომსახველობის გარდა იგი ემსახურება ბავშვის მეტყველებისა და მეხშირების განვითარებას. გასამეორებელი ტექსტი აქ თანდათან რთულდება.
|
